تأثیر عامل رویشگاهی جهت جغرافیایی بر کیفیت و کمّیت روغن بادام وامچک (amygdalus arabica olivier) (مطالعه موردی رویشگاه کره بس استان چهارمحال و بختیاری)

باتوجه به نقش مهم مغز میوه های خشکباری در جلوگیری و کاهش بیماری های قلبی و سرطان و باتوجه به مصرف بالای آنها در کشورمان که برای تغذیه و سلامت انسان می تواند مفید باشد، در این پژوهش به بررسی درصد روغن و عناصر پرمصرف موجود در بادام وامچک (amygdalus arabica olivier) و تأثیر جهت جغرافیایی پرداخته شده است. این تحقیق در جنگل های منطقه کره بس استان چهارمحال و بختیاری انجام گردید و نمونه برداری از پایه های سالم و شاداب با بذردهی کافی در پنج طبقه قطر تاج شامل 2، 5/2، 3، 5/3 و 4 متر انجام شد. در هر طبقه قطری تعداد 5 اصله به صورت تصادفی از دو جهت اصلی شمالی و جنوبی به طور مجزا با ثبت موقعیت و وضعیت درختچه ها انتخاب شد. تمامی بذر تولیدی آنها جمع آوری و در کیسه های جداگانه به آزمایشگاه منتقل و در هر طبقه قطری 10 گرم مغز بادام پس از خرد کردن به روش سوکسله روغن گیری و بعد عناصر پرمصرف موجود در کنجاله و اسیدهای چرب روغن اندازه گیری شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزارهای excel و sas استفاده شد. نتایج نشان داد که از نظر کمّیت، مقدار روغن در جهت جنوبی 76/15% و در جهت شمالی 84/14% بود و این اختلاف از نظر آماری معنی دار شد. همچنین، بیشینه و کمینه درصد روغن بذر به ترتیب متعلق به طبقه قطری 4 و 2 متر با میزان 94/18 و 94/10 بود. از نظر عناصر پرمصرف، عناصر پتاسیم، فسفر و نیتروژن در جهت جنوبی بیشترین مقدار را داشتند، در حالی که میزان عنصر کلسیم در جهت شمالی بیشینه مقدار خود را داشت.